Het is niet makkelijk om boer te worden
Dankzij de tussenkomst van Aardpeer kon Jelle Knoot (28) het boerenbedrijf van zijn opa overnemen. Inmiddels werkt hij vijf jaar gecertificeerd biologisch. Hoe gaat het met de biodiversiteit? En welke dromen heeft hij voor de toekomst? Geert van der Veer, oprichter van Herenboeren Nederland en mede-initiatiefnemer van Aardpeer, ging met Jelle in gesprek over de hobbels en drijfveren.
Geert: “Ik ben benieuwd, ook omdat ik dezelfde achtergrond heb als jij, waarom wilde je boer worden? Waar komt jouw drive vandaan?”
Jelle: “Ik zeg altijd: het zit erin, of niet. Het begon ermee
dat ik op zondagen en verjaardagen bij mijn opa op bezoek kwam. In plaats van koffiedrinken ging ik naar de stal om bij de schaapjes en kippetjes te kijken. Ook de trekker, die in de schuur stond, triggerde mij als kind. Ik weet nog heel goed dat we in groep twee of drie van de basis school een kringgesprek hadden, waarin de juf aan ons vroeg: wat wil je later worden? Ik zei vol overtuiging: boer. Wat mijn opa deed, dat wilde ik ook. En bij jou, waar komt jouw drive vandaan?”
Geert: “Bij mij is het vergelijkbaar gegaan. Het grootste deel van mijn jeugd heb ik gewerkt op een boomkwekerij. Ik voel het ook zo: je hebt een verbinding met de grond, of niet. En als dat eenmaal in je zit, dan laat je het niet meer los. Toen jij het bedrijf van opa overnam, heb je gezegd: ik ga het anders doen, ik ga het biologisch doen. Hoe was dat voor jouw opa?”
Jelle: “Het feit dat ik boer wilde worden, was meer een drempel. Ik heb mijn opa en oma echt moeten overtuigen. Laat mij het nou gewoon proberen. Toen ik eindelijk die kans kreeg, stelde ik mijzelf pas de vraag: hoe wil ik het gaan doen? Ik zat toen nog op de landbouwschool. Na school werkte ik regelmatig bij een biologische boer, die vooropliep in camera-schoffeltechniek. Ik houd van techniek en sleutel graag aan machines, dus die high tech aanpak vond ik
wel gaaf. Ook had ik een klasgenoot, die mij overtuigde dat biologisch een mooie manier van telen is. Dat ik voor biologisch koos, was voor niemand in mijn familie een probleem.”
Geert: “Ik vond online een artikel uit augustus 2019. Dat was jouw eerste jaar als echte biologische boer. In dat interview vroegen ze naar jouw droom. Weet je dat nog? Toen heb je letterlijk gezegd: ik hoop dat ik hier over vijf jaar nog zit en dat ik samen met investeerders een goed overnameplan heb kunnen maken.”
Jelle: “Het is wel leuk dat je dat zegt. Ik heb de neiging om altijd maar vooruit te kijken, ik zie vooral hoe het beter kan. Vijf jaar terug wist ik inderdaad niet of ik hier nog zou zitten ... ”
Geert: “Ik vind het mooi als jonge mensen boer willen worden. Er zijn zoveel potentiële bedrijfsopvolgers, die geen toekomst in de landbouw zien. Het is toch wel vet dat jij zegt: ik doe het gewoon.”
Jelle: “Het was intens en niet makkelijk. Je moet het echt wel heel graag willen.”
Geert: “Wat was voor jou de grootste hobbel?”
Jelle: “Het lastigste was het financiële deel. Ik heb het bedrijf niet van mijn vader maar van mijn opa overgenomen. Op de landbouwschool zeiden ze het al: je kunt geen boer worden als je geen opvolger bent. Maar ik had zoiets van: ik ga het gewoon proberen, we zien het wel. Hoe verder ik met mijn plannen kwam en met banken ging praten, hoe vaker ik dacht: ik kan het wel willen, maar het kan echt niet. Toen kwam Aardpeer om de hoek kijken, en dacht ik: verrek ... zo kan het wel!”
Geert: “Daar krijg ik kippenvel van. Dat is mijn drijfveer waarom ik mede- initiatiefnemer ben van Aardpeer. Wij willen het voor jonge mensen mogelijk maken om boer te worden. Aardpeer is een mooi idee maar tegelijkertijd blijft het raar dat het nodig is. Ik maak me zorgen over de afname van het aantal boeren. Op dit moment hebben we 49.000 boeren in Nederland. Op 18 miljoen Nederlanders is dat 0,3%. Dat zijn de boeren die het echt willen, die de passie voor het boerenvak nog hebben. En dan te beseffen dat er steeds minder boeren komen omdat het niet meer uitkan in onze vruchtbare delta. Ja, dat vind ik lastig. Jelle, jij werkt nu vijf jaar biologisch, hoe gaat het met biodiversiteit?”
Jelle: “Mijn hond gaat altijd mee naar het land. Als zij door de gewassen voor mij uit rent, zie ik heel veel vogeltjes en beestjes opvliegen. Ik zie veel biodiversiteit, ook ongewenste biodiversiteit zoals onkruid. Mijn buurman zei ooit tegen mij: onkruid is niet altijd onkruid. Het trekt luizen aan, die op hun beurt de natuurlijke vijanden aantrekken, die vervolgens het gewas weer helpen.”
Geert: “Ja, uiteindelijk gaat het om die samenhang. Ik ben ervan overtuigd dat je met biologische landbouw een ecosysteem aan het herstellen bent. Het eerlijke verhaal is ook dat de toename van biodiversiteit zo verdomd moeilijk te meten is. En als je het wil meten, dan is het enorm arbeidsintensief en duur. Daar moeten we als Aardpeer echt nog wel een goede weg op vinden. Mijn laatste vraag voor jou, Jelle, hoe ziet je bedrijf er over vijf jaar uit?”
Jelle: “Als het aan mij ligt, dan heb ik mijn baan als landbouwadviseur opgezegd en ben ik hier fulltime boer. Tegen die tijd heb ik mijn eigen koeien, die het rustgewas en de afvalproducten opeten. Hun mest gebruik ik op het land. Ik wil dus richting circulair gaan. En vooral, en daar ben ik al een beetje mee begonnen, wil ik mensen meer betrekken bij hun voedselproductie. Als ze over de dijk fietsen, dat ze dan kunnen zien waar hun vlees loopt en spitskool groeit.”
Geert: “Magisch! Wat een mooie droom.”
laatste nieuws
Wij maken Nederland groener, hectare per hectare! Een verhaal van succes en hoop en dat delen we graag met je!
Impactrapport
- Wat is de impact van de Aardpeer aanpak? Wat gebeurt er als we betaalbare grond beschikbaar stellen aan boeren, die met voedselproductie de bodem en biodiversiteit willen herstellen? We vertellen je graag wat de ecologische, sociale en economische impact is die we maken. Daarom presenteren we je: Het Aardpeer Impactrapport!
Help de Jonge Voedselbosboeren mee met planten
- Het is tijd om op de 13 hectare grond in Elst een voedselbos aan te planten. De Jonge Voedselbosboeren telen hier straks noten, fruit en meerjarige groenten. "We kijken er enorm naar uit om dit najaar samen met jullie eindelijk te gaan planten!" Help jij mee?
Aankoop 13 ha landbouwgrond door Land van Ons, Aardpeer - Samen voor Grond is afgerond
- Op zondag 6 oktober hebben Liesbeth Soer van Aardpeer en bestuurslid Fike van der Burght van Land van Ons samen met de Jonge Voedselbosboeren hun handtekening onder het pachtcontract gezet. Dat hebben we natuurlijk feestelijk gevierd op het perceel in Elst. De ondertekening van het contract markeert de start van het voedselbos in het prachtige landschapspark Lingezegen. We zijn trots op deze unieke samenwerking tussen burgerinitiatieven!